ABC UBEZPIECZEŃ TURYSTYCZNYCH

1. Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW)

Ubezpieczenie NNW zapewnia ochronę ubezpieczeniową w sytuacji utraty zdrowia lub śmierci, będących następstwem nieszczęśliwego wypadku. Wartość sumy ubezpieczenia może sięgać tutaj od 5000 zł do 20 000 zł. Oczywiście im wyższa suma tym lepiej, ale wiąże się to również z wyższą składką. Z polisy ubezpieczenia NNW mogą zostać wypłacone takie świadczenia jak: odszkodowanie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu w pełnej wysokości sumy ubezpieczenia, jeżeli ubezpieczony doznał 100% trwałego uszczerbku a w razie częściowego uszczerbku, taki procent sumy ubezpieczenia, w jakim ubezpieczony doznał trwałego uszczerbku; odszkodowanie z tytułu śmierci w wyniku nieszczęśliwego wypadku – w zależności od oferty - 100% sumy ubezpieczenia, ale zdarzają się produkty korzystniejsze, gdzie przyznaje się 200% albo mniej korzystne – 50% sumy ubezpieczenia. Podstawą przyznania świadczenia jest dostarczona ubezpieczycielowi dokumentacja lekarska a następnie ekspertyza lekarza - orzecznika zakładu ubezpieczeń. Należy pamiętać, że stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu jest ustalany dopiero po zakończeniu leczenia.

Warto zaznaczyć, iż ubezpieczenie turystyczne w Polsce powinno przede wszystkim posiadać właśnie ochronę NNW - to odróżnia je od polis zagranicznych, które ubezpieczają głównie koszty leczenia. Podstawowe świadczenia zapewni nam bowiem w Polsce Narodowy Fundusz Zdrowia . Ubezpieczenie zdrowotne NFZ obejmuje m.in.: wizyty lekarskie, zabiegi i pobyt w szpitalu, refundację recept i niektórych środków leczniczych. Wadą tego systemu jest jednak ograniczony zakres usług, długie kolejki do specjalistów, a także niewystarczająca ilość refundacji, co jest szczególnie dotkliwe dla pacjentów wymagających intensywnej i długotrwałej rehabilitacji po wypadkach. Koszty leczenia w prywatnych placówkach może natomiast pokryć świadczenie uzyskane po wypadku w ramach polisy NNW.

Zawierając umowę ubezpieczenia NNW należy także pamiętać, iż  w tego typu polisie zawsze znajdują się wyłączenia odpowiedzialności czyli sytuacje wskazane przez towarzystwo, w których konieczna będzie odmowa wypłaty odszkodowania. NNW nie zadziała na przykład wtedy, gdy podczas wypadku turysta spożywał alkohol, a nie wykupił klauzuli alkoholowej, jeździł na nartach po nieoznaczonych szlakach a także wtedy, gdy do wypadku doszło z powodu zaostrzenia choroby przewlekłej, o której nie senior – turysta nie powiadomił ubezpieczyciela przy zakupie polisy. To oczywiście tylko nieliczne przykłady wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela, dlatego przy podpisywaniu każdej umowy należy bardzo dokładnie zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia. Dzięki temu zyskuje się pewność, przed jakimi ryzykami jest się zabezpieczonym, a w jakich sytuacjach nie otrzyma się odszkodowania w ramach NNW polisy turystycznej.

2. Ubezpieczenia OC

Planując wakacje należy mieć również na uwadze możliwość przypadkowego wyrządzenia szkody osobom trzecim. Dotyczy to także naszych dzieci (np. wnuków) lub zwierząt). Polisa OC w życiu prywatnym zwalnia turystę z odpowiedzialności finansowej, jeśli nieumyślnie uszkodzi np. cudzy sprzęt narciarski, rower czy aparat fotograficzny. W takiej sytuacji o wypłatę odszkodowania zadba ubezpieczyciel. W ubezpieczeniu OC ochrona ubezpieczeniowa obejmuje bowiem szkody w mieniu lub na osobie wyrządzone przez ubezpieczonego osobom trzecim (tzn. innym osobom). Suma ubezpieczenia za tzw. szkody na osobie w zależności od oferty waha się od 25 000 euro do 50 000 euro. Natomiast za szkody rzeczowe suma gwarancyjna najczęściej kształtuje się na ustalonym przez ubezpieczyciela poziomie kilkunastu procent sumy ustalonej za szkody wyrządzone na osobie.

3. Ubezpieczenia assistance (pomocy w podróży)

Ubezpieczenie assistance to dodatkowe ubezpieczenie gwarantujące całodobową usługę pomocy, dzięki której ubezpieczony ma możliwość szybkiego dostępu np. do pomocy medycznej czy np. uregulowania wszystkich związanych z tym płatności od razu i na miejscu zdarzenia. Ubezpieczenie takie zazwyczaj zapewnia także, w sytuacji nagłego zachorowania ubezpieczonego, organizację i pokrycie dodatkowych kosztów rekonwalescencji (zazwyczaj do 7 dni), a także zwrot kosztów transportu do kraju w sytuacji nagłego zachorowania ubezpieczonego albo członka jego rodziny. O możliwości przewiezienia chorego ubezpieczonego do jego miejsca zamieszkania decyduje lekarz z centrum pomocy wraz z lekarzem prowadzącym leczenie. W ramach ochrony assistance zazwyczaj przewidziana jest także pomoc w sytuacji zgubienia albo kradzieży dokumentów – ubezpieczyciel pomaga wtedy uzyskać dokument zastępczy umożliwiający ubezpieczonemu opuszczenie danego kraju, doradza jak postępować w danej sytuacji.  Klient otrzymuje alarmowy numer telefonu (np. numer telefonu współpracownika towarzystwa za granicą lub też całodobowego centrum pomocy w Polsce), dzięki któremu ma zapewniony dostęp do 24 godzinnego serwisu pomocy w języku polskim na całym świecie. Ubezpieczyciel w polisie przeważnie zastrzega sobie termin – zwykle do siedmiu dni – do którego trzeba zawiadomić jego przedstawiciela o zaistniałej szkodzie. W innym przypadku ubezpieczyciel może uchylić się od odpowiedzialności.

4. Ubezpieczenia kosztów leczenia za granicą (KLZ)

Organizatorzy turystyki mają obowiązek zawarcia umów ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia. Jest to podstawowe i najważniejsze ubezpieczenie turystyczne, które zakresem ochrony obejmuje najczęściej ryzyko kosztów leczenia, nagłego zachorowania oraz wypadku poza granicami Polski. Ubezpieczyciel najczęściej zobowiązuje się do zwrotu poniesionych kosztów niezbędnego leczenia za granicą, w tym kosztów za konsultacje z lekarzem, zabiegi w ambulatorium czy wydatków poniesionych na specjalistyczne badania zlecone przez lekarza; także kosztów pobytu w szpitalu wtedy, kiedy leczenia nie można odłożyć do czasu powrotu do kraju. Sumy, na które można się ubezpieczyć są bardzo różne i wahają się od 10 000 euro do 60 000 euro (w zależności od wybranego wariantu). Warto wiedzieć, że przy wypłacaniu odszkodowania zakład ubezpieczeń będzie wymagał oryginałów rachunków dokumentujących poniesione wydatki. Zatem należy zbierać wszystkie otrzymane dokumenty (także diagnozy lekarskie) związane z leczeniem, zakupem lekarstw, pobytem w szpitalu czy przebytym poza krajem zabiegiem.

5. Ubezpieczenia bagażu podróżnego

Ubezpieczenie to zapewnia wypłatę odszkodowania w przypadku kradzieży lub zniszczenia bagażu podróżnego. Jednak odszkodowanie można otrzymać dopiero po powrocie do kraju na podstawie dokumentów z policji (lub hotelu), zaświadczających, że zniszczenie bagażu czy jego kradzież faktycznie miały miejsce. Wartość szkody ustala się według udokumentowanej przez ubezpieczającego wartości zaginionego bagażu lub kiedy to niemożliwe, według przeciętnej wartości rynkowej utraconych rzeczy. Warto zwrócić uwagę, że za utratę bagażu pozostawionego bez opieki lub niewłaściwie zabezpieczonego, towarzystwo zwykle nie ponosi odpowiedzialności. Suma ubezpieczenia w tym wypadku waha się w granicach 1000 zł – 3000 zł.

6. Ubezpieczenie sprzętu sportowego

Zakres tego ubezpieczenia obejmuje utratę, zniszczenie lub uszkodzenie sprzętu sportowego związane z transportem, przechowywaniem lub użytkowaniem sprzętu podczas podróży. Suma ubezpieczenia wynosi zazwyczaj między 2000 zł a 10 000 zł. Ubezpieczyciel  zazwyczaj nie odpowiada za szkody na sprzęcie profesjonalnym, w sytuacji konfiskaty sprzętu sportowego w trakcie odprawy celnej czy w sytuacji, kiedy wartość szkody nie przekracza 100 zł.

7. Inne ubezpieczenia

Istnieje także możliwość uzupełnienia polisy o inne, niezbędne na konkretnym wyjeździe ubezpieczenia, np. ubezpieczenie kosztów odwołania uczestnictwa w imprezie turystycznej czy wcześniejszego z niej powrotu, ubezpieczenie kosztów pobytu osoby towarzyszącej lub wezwanej do towarzyszenia (zakwaterowanie, wyżywienie oraz podróż) w przypadku, gdy ubezpieczony poddawany jest hospitalizacji za granicą, ubezpieczenie kosztów poniesionych w związku z wcześniejszym powrotem ubezpieczonego do kraju, spowodowanego nagłą sytuacją losową wymagającą jego obecności w Polsce.

Przy zakupie ubezpieczenia turystycznego szczególną uwagę należy zwrócić na  dwa elementy: wysokość sumy ubezpieczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności.

W zależności od miejsca docelowego podróży i zakresu kupowanej ochrony ubezpieczeniowej, firmy ubezpieczeniowe oferują określoną wartość sumy ubezpieczenia, na którą ma opiewać polisa. Suma ubezpieczenia jest proponowana zazwyczaj w kilku wariantach – do wyboru np. maksymalny czy minimalny dla danego regionu świata wariant sumy ubezpieczenia. Suma ubezpieczenia stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela za jedno zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową. Tak więc, jeżeli wysokość kosztów, spowodowanych tym zdarzeniem i pokrytych przez ubezpieczyciela nie wyczerpie całej sumy, z jej pozostałej części mogą być pokryte koszty związane z innym zdarzeniem powstałym w okresie ubezpieczenia. Wartość sumy ubezpieczenia towarzystwa ubezpieczeniowe określają w walutach obcych, najczęściej w dolarach lub euro. Przeliczenie sumy ubezpieczenia wyrażonej w walutach obcych na złotówki następuje zwykle według średniego kursu ustalonego przez Prezesa NBP, obowiązującego w dniu ustalenia odszkodowania.

Wyłączenia odpowiedzialności z kolei służą do opisania takich zdarzeń, których zaistnienie nie będzie rodziło odpowiedzialności ubezpieczyciela za koszty powstałe w związku z ich zaistnieniem.  Co do zasady ubezpieczyciel nie pokryje np. poniesionych wydatków na leczenie, jeżeli nie było ono objęte zakresem ochrony zawartym w umowie. Dlatego bez posiadania stosownej umowy nie można liczyć na to, że towarzystwo ubezpieczeniowe zapewni w ramach polisy zwrot kosztów poniesionych na leczenie chorób przewlekłych, istniejących przed zawarciem umowy, na wszelkie badania kontrolne czy szczepienia profilaktyczne. Podstawową ochroną ubezpieczeniową objęte są bowiem na ogół tylko koszty koniecznego leczenia, którego nie można odłożyć do czasu ewentualnego powrotu do kraju. Towarzystwo najczęściej nie zapłaci także za:

• leczenie następstw wynikających z nadużycia alkoholu, zaistniałych pod wpływem narkotyków czy leków zażywanych bez nadzoru lekarza
• skutki usiłowania popełnienia przestępstwa czy samobójstwa,
• opiekę związaną z chorobą psychiczną ubezpieczonego, epilepsją, czy chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz wynikającymi z zakażenie wirusem HIV
• koszty leczenia spowodowane działaniami wojennymi, katastrofami, skażeniem jądrowym, aktami terroryzmu
• koszty leczenia za granicą związane z ciążą i porodem.

Oczywiście – są to tylko przykładowe wyłączenia, może ich być znacznie więcej. Należy dokładnie się z nimi zapoznać – może się bowiem okazać, iż oferowane ubezpieczenie chronić będzie turystę tylko w bardzo ograniczonym, wąskim zakresie. W takiej sytuacji należy się zastanowić, czy tego typu oferta ma w ogóle sens i będzie spełniać swoją docelową, ochronną rolę podczas planowanej podróży.

Zachęcam do upowszechniania powyższych informacji w środowisku seniorów oraz ich wykorzystywania w ramach inicjatyw turystycznych organizowanych przez stowarzyszenie.